Elke stad krijgt het bezoek dat het verdient

Hoe ontwerp je een aantrekkelijke stad? Die vraag houdt veel gemeenten bezig. Iedereen wil toeristen, maar geen overlast. En een levendig centrum, maar geen eenheidsworst. Interview in Vastgoed Visie met Ruis & Reuring.

Elke stad wil graag toeristen en bedrijvigheid, maar ‘Amsterdamse toestanden’ zijn voor veel gemeenten een schrikbeeld. Die angst is nergens voor nodig. Tenminste, niet als je dingen goed regelt. Toerisme gelijkstellen aan massa, plat vermaak en overlast is wat hem betreft een versimpeling van de werkelijkheid. Alleen de hoofdstad heeft in dit opzicht problemen, en dat heeft een duidelijk oorzaak: reactief optreden. ‘Vaak komen gemeenten pas in actie als er een probleem is met de veiligheid of de leefbaarheid. Dat is te laat. Een aantrekkelijke stad begint met een tijdige aanpak en een duidelijke visie. Je moet aan de voorkant sturen om overlast te voorkomen.’ Dat is nog lang niet gebruikelijk, maar het levert volgens Ruis enorm veel op. ‘Toerisme kan wel degelijk waardevol zijn als je het tijdig goed organiseert in beleid en vastgoed. Dat is pionierswerk, en daar zit mijn drive.’

Uitdaging voor gemeenten

‘Richting geven aan de groei en de bedrijvigheid in steden. Dat vraagt om een integrale visie. Op dat vlak valt nog een wereld te winnen, want het huidige beleid kenmerkt zich door versplintering. Horeca, detailhandel, wonen, erfgoed, handhaving: het zijn aparte segmenten. Terwijl juist een samenhangende visie op bezoekers en publieksfuncties een grote bijdrage levert aan een aantrekkelijke stad.’

Aantrekkelijk

‘Een aantrekkelijke stad is een stad die oog heeft voor de schoonheid van het erfgoed en durft te vernieuwen. Die ruimte geeft aan hoogwaardige, kwalitatieve inrichting van de openbare ruimte met elementen die uniek zijn en passen bij de stad. Een stad die niet zomaar winkelruimte inlevert voor woningen, want de reuringfuncties krijg je niet zomaar meer terug als je ze eenmaal weggeeft. Een stad die effectief stuurt op een multifunctionele invulling van het centrum, gedragen door trotse ondernemers en trotse bewoners. Het kweken van betrokkenheid gaat ook vervreemding tegen. Dat is een nieuw en belangrijk thema in het licht van toerisme.’

Betekenisvol toerisme

‘Door te zorgen voor een goed inhoudelijk verhaal dat aansluit bij de plek en de ziel van de stad kunnen bezoekers waarde toevoegen en krijgt toerisme betekenis. Zo zet Rotterdam bijvoorbeeld bewust in op architectuurliefhebbers. Stichtse Vecht maakt beleid voor kleinschalig kwaliteitstoerisme rondom erfgoedthema’s en duurzaamheid. Utrecht heeft vanuit zijn healthy living-ambities kansen te verzilveren als fietsstad, ook op het vlak van zakelijk gebruik. Met zulke keuzes krijg je het publiek dat je als stad wilt hebben. Want elke stad krijgt het bezoek dat het verdient, en wie kiest wordt gekozen.’

Dit is  een  gedeelte van een artikel dat verscheen in de editie Wintergasten 2020 van Vastgoed Visie.

Tekst: Petra Pronk. Beeld: Utrecht voormalig postkantoor zijde Oudegracht, Ellen Scholten.